
Толковый словарь по радиочастотному спектру | |
Lyuksemburg-Gorkiy effekti (Люксембург-Горький эффекти) |
Qandaydir uzoqdagi radiostansiyani qabul qilishda boshqa, to‘lqin uzunligi bo‘yicha anchagina farq qiluvchi quvvati kattaroq stansiya signallari eshiti-lishidan iborat kross – modulyatsiya (halaqit qiluvchi signal modulyatsiyasi tufayli intermodulyatsiya buzilishlarining hosil bo‘lishi). Shu bilan birga, agar qabul qilinayotgan (qabul qilgich sozlangan) stansiya o‘z ishini to‘xtatsa, u hollarda xalaqit berayotgan stansiya ham eshitilmay qoladi. Bunday xalaqitlar deyarli qabul qilinayotgan va qabul qiluvchi stan-siyalar o‘rtasidagi yo‘lda joylashgan katta quvvatli stansiyalar tomonidan kuzatiladi. Lyuksemburg-Gorkiy effekti xalaqit beruvchi stansiya to‘lqinlari qabul qilinayotgan stansiya to‘lqinlarini modulyatsiyalashi bilan bog‘liq. Bunday kesishuvchi kross-modulyatsiya qabul qilinayotgan to‘lqinlar iono-sferada juda kuchli elektromagnit maydon hosil qi-luvchi katta quvvatli xalaqit berayotgan stansiya ustidan tarqalishi tufayli yuzaga keladi. Izoh – Bunday «ustma-ustlik» birinchi marta Lyuksemburg radioeshittirish stansiyasi tomonidan aniqlangan edi, Gorkiy shahrida esa (hozirgi Nijniy Novgorod shahri) ular Mos-kvadan g‘arbda joylashgan radiostansiyalarni qabul qilishda katta quvvatli Moskva radiostansiyalari tomonidan kuzatilgan edi.
Қандайдир узоқдаги радиостанцияни қабул қилишда бошқа, тўлқин узунлиги бўйича анчагина фарқ қилувчи қуввати каттароқ станция сигналлари эшитилишидан иборат кросс – модуляция (ҳалақит қилувчи сигнал модуляцияси туфайли интермодуляция бузилишларининг ҳосил бўлиши). Шу билан бирга, агар қабул қилинаётган (қабул қилгич созланган) станция ўз ишини тўхтатса, у ҳолларда халақит бераётган станция ҳам эшитилмай қолади. Бундай халақитлар деярли қабул қилинаётган ва қабул қилувчи станциялар ўртасидаги йўлда жойлашган катта қувватли станциялар томонидан кузатилади. Люксембург-Горький эффекти халақит берувчи станция тўлқинлари қабул қилинаётган станция тўлқин-ларини модуляциялаши билан боғлиқ. Бундай кесишувчи кросс-модуляция қабул қилинаётган тўлқинлар ионосферада жуда кучли электромагнит майдон ҳосил қилувчи катта қувватли халақит бераётган станция устидан тарқалиши туфайли юзага келади. Изоҳ – Бундай «устма-устлик» биринчи марта Люксембург радиоэшиттириш станцияси томонидан аниқланган эди, Горький шаҳрида эса (ҳозирги Нижний Новгород шаҳри) улар Москвадан ғарбда жойлашган радиостанцияларни қабул қилишда катта қувватли Москва радиостанциялари томонидан кузатилган эди. |
Люксембург-Горьковский эффект |
Перекрестная модуляция, заключающаяся в том, что при приеме какой-нибудь дальней радиостанции прослушиваются сигналы другой, мощной станции, значительно отличающиеся по длине волны. При этом, если принимаемая станция (на которую настроен приемник) прекращает работу, то мешающая станция также перестает быть слышимой. Подобные помехи наблюдаются только от тех мощных станций, которые находятся примерно на пути между принимаемой и принимающей станциями. Люксембург-Горьковский эффект обусловлен тем, что волны мешающей станции модулируют волны принимаемой. Такая перекрестная модуляция возникает при распространении принимаемой волны в ионосфере над мешающей мощной станцией, создающей очень сильное электромагнитное поле. Примечание – Эти «накладки» были впервые обнаружены от Люксембургской радиовещательной станции, а в г. Горьком (ныне г. Нижний Новгород) они наблюдались со стороны мощных московских радиостанций при приеме радиостанций, расположенных на западе Москвы. |
Luxembourg-Gorky effect |
Luxembourg-Gorky effect |