Толковый словарь специальных терминов по беспилотной авиационной технике
Беспилотный летательный аппарат самолётного типа Подъёмная сила создаётся аэродинамическим способом за счёт напора воздуха, набегающего на неподвижное крыло. Аппараты такого типа характеризуются возможностью длительного полёта, значительной высотой полёта и высокой скоростью. Беспилотные летательные аппараты самолётного типа различаются по взлётной массе и бывают лёгкие (взлётная масса меньше 20 kg, выполнены, в основном, по схеме «летающее крыло», обладающей наибольшей несущей площадью и полезным объёмом при минимальных габаритах; используется в основном электродвигатель; время полёта около 1 h, высота полёта до 1 km), средние (от 20 до 200 kg; наряду с электродвигателями применяют современные дистанционные воздушные судна малой кубатуры; время полёта несколько часов и высота до 3-5 km); тяжёлые (более 200 kg, время полёта 10-12 h и высота до 9-10 km; базируются на аэродромах, могут взлетать и садиться на асфальтовые и грунтовые аэродромы, а также взлетать с катапульты или с использованием твердотопливных ускорителей, в основном применяются бензиновые двигатели внутреннего сгорания, чаще всего, 4-цилиндровые, имеют гиростабилизированную поворотную платформу для установки полезной нагрузки), сверхтяжёлые (более 1500 kg, высота полёта до 20 km, время полёта 24 h и более; такие аппараты появились сравнительно недавно, используются как аппараты-аналоги пилотируемых самолётов и сверхдальние стратегические разведчики).
UAV of airplane type UAV of airplane type
samolyot turidagi uchuvchisiz boshqariladigan uchish apparati Qo‘zg‘almas qanotga hujum qiladigan havo bosimi hisobiga aerodinamik usulda hosil qilinadigan ko‘tar-ma kuch. Bunday turdagi apparatlar uzoq muddat uchishi bilan tavsiflanadi. Samolyot turidagi uchuv-chisiz boshqariladigan uchish apparatlari uchish massasi bo‘yicha farqlanadi va yengil (uchish massa-si 20 kg dan kam, asosan, «uchuvchi qanot» sxemasi bo‘yicha bajarilgan, eng yuqori eltuvchi maydonga ega bo‘lgan va kichik gabaritlarda foydali hajmga ega bo‘lgan; asosan elektrodvigatel ishlatiladi; par-voz vaqti 1 h ga yaqin, parvoz balandligi 1 km gacha), o‘rtacha (20 dan 200 kg gacha, elektrodvi-gatellar bilan bir qatorda zamonaviy kichik kubatu-rali masofadan boshqariladigan havo kemalari qo‘lla-niladi; parvoz vaqti bir necha soat va balandlik 3-5 km gacha); og‘ir (200 kg dan ko‘p, parvoz vaqti 10-12 h va balandlik 9-10 km gacha; aerodromlarda joylashadi, asfalt va tuproqli aerodromlarda uchishi va qo‘nishi mumkin, shuningdek, katapultadan uchi-shi yoki qattiq yoqilg‘i tezlatkichlaridan foydalanib uchishi mumkin; asosan, ko‘pincha to‘rt silindrli benzinli ichki yonuv dvigatellari qo‘llaniladi, foydali yuklamani o‘rnatish uchun girostabillashtirilgan aylanma platformaga ega), o‘ta og‘ir (1500 kg dan ko‘p; parvozning balandligi 20 km gacha, parvoz vaqti 24 h va undan ko‘p; bunday apparatlar nisbatan yaqinda paydo bo‘ldi, boshqariladigan samolyotlar-ning analog-apparatlari va o‘ta yuqori strategik raz-vedkachilar sifatida ishlatiladi) turlarga bo‘linadi.